Ăn cháo thất thảo vào ngày Nanakusa no Hi ở Nhật

Ở Nhật Bản, ngày 7/1 được gọi là ngày thất thảo (“Nanakusa no Hi” 七草の日) – một sự kiện nằm trong những hoạt động vào ngày Tết của người Nhật.

Xem thêm các bài viết về ngày Tết ở Nhật tại đây.

Nội dung chính

1. Về ngày thất thảo mùng 7/1

Một sự kiện thuộc ngày Tết

Một sự kiện thuộc Ngũ tiết

2. Ý nghĩa của 7 loại rau trong món cháo thất thảo

3. Thử nấu cháo thất thảo bằng nồi cơm điện

Một sự kiện thuộc ngày Tết

Ngày thất thảo 7/1 xuất phát từ ngày lễ「人日の節句」- ngày Nhân (con người). Trong văn hóa Trung Hoa cổ đại, 7 ngày đầu năm mới được chia thành từng ngày các con vật khác nhau. Cụ thể là:

• Mồng 1/1: ngày Dậu (con gà)
• Mồng 2/1: ngày Tuất (con chó)
• Mồng 3/1: ngày Hợi (con lợn)
• Mồng 4/1: ngày Mùi (con dê)
• Mồng 5/1: ngày Sửu (con trâu) 
• Mồng 6/1: ngày Ngọ (con ngựa)
• Mồng 7/1: ngày Nhân (tức ngày con người)

Vào thời đại Heian (năm 794~1185), văn hóa nấu cháo với bảy loại rau non bắt đầu du nhập vào Nhật Bản. Mọi người ăn loại cháo này vào “Ngày con người 7/1” để cầu mong một năm khỏe mạnh không bệnh tật.

Ngoài ra, việc ăn cháo thất thảo sau dịp Tết còn được cho là để thanh nhẹ dạ dày, làm cơ thể dịu bớt mệt mỏi sau một kỳ nghỉ tết với quá nhiều chất đạm và rượu bia.

Một sự kiện thuộc Ngũ tiết (5 ngày lễ quan trọng)

Ngày thất thảo (hay còn gọi là ngày Nhân), nằm trong 5 ngày lễ quan trọng ở Nhật Bản (gọi là 五節句 Gosekku – ngũ tiết).

Vào thời Edo (năm 1603 – 1868), chính quyền Mạc Phủ Tokugawa đã quyết định chọn 5 ngày này để gọi là Ngũ tiết – gắn liền với sự chuyển mùa ở Nhật Bản.

5 ngày lễ quan trọng nay gồm có:

1. Ngày 7 tháng 1 (人日の節句 ngày Nhân, hay còn gọi là 七草の日 lễ Thất thảo)

→ Ăn cháo Thất thảo gồm bảy loại rau non vào mùa xuân cầu mong sức khỏe dồi dào. 

2. Ngày 3 tháng 3 (上巳の節句 tiết Thượng Tị, hay còn gọi là ひな祭り – ngày lễ bé gái)

→ Ăn ちらし寿司 – cơm hải sản thái nhỏ và súp ngao はまぐりのお吸い物 cầu mong các bé gái lớn lên mạnh khỏe.

3. Ngày 5 tháng 5 (端午の節句 tết Đoan ngọ, hay còn biết đến こどもの日 ngày thiếu nhi, lễ bé trai)

→ Ăn bánh giầy 柏餅, cầu chúc các bé trai lớn lên khỏe mạnh.

4. Ngày 7 tháng 7 (七夕の節句 lễ Thất Tịch, hay còn biết đến là ngày Ngưu lang Chức nữ)

→ Ăn mì Soumen.

5. Ngày 9 tháng 9 (重陽の節句 lễ Trọng Dương)

→ Uống rượu hoa cúc, ăn cơm hạt dẻ để cầu mong khỏe mạnh, sống trường thọ.

Ngoài ngày 7/1 (được tính nằm trong lễ Tết từ 1/1~) thì các ngày lễ còn lại đều được chọn là hai số lẻ giống nhau. Trong văn hóa Trung Hoa, số lẻ là số đem lại may mắn. Hai số lẻ trùng nhau, ngược lại là điềm không tốt, được cho là có tác dụng xua đuổi tà ma.

1. Rau cần Seri せり 

Là cây dại mọc ven ở bờ nước, có mùi thơm giúp kích thích ăn ngon miệng.

2. Rau tề thuộc họ rau cải Nazuna なずな 

Còn gọi là cỏ Penpen (vì hình dáng giống miếng gảy đàn Shamisen 三味線 – một nhạc cụ truyền thống của Nhật Bản có âm thanh phát ra là “Pen Pen”) Đây là loại cỏ có tác dụng giải độc.

3. Rau khúc tẻ thuộc họ rau cải cúc Gogyou ごぎょう 

Là loại cỏ có tác dụng phòng ngừa cảm lạnh và hạ sốt.

4. Một loại tinh thảo Hakobera はこべら 

Là loại rau rất giàu vitamin A tốt cho mắt và có công dụng chữa đau bụng.

5. Một loại cải cúc Hotokenoza ほとけのざ

Là loại cỏ rất giàu chất xơ tốt cho sức khỏe.

6. Củ cải tròn Suzuna すずな 

Là loại củ cải giàu vitamin.

7. Củ cải trắng Suzushiro すずしろ

Là loại củ cải có công dụng hỗ trợ tiêu hóa và phòng ngừa cảm lạnh.

Khẩu phần: 2 người

Nguyên liệu

7 loại rau (seri, nazuna, gogyou, hakobera, hotokenoza, suzuna, suzuhiro)

  Gạo tẻ: ½ cốc

  Nước: 3 cốc

  Muối: một nhúm

Cách nấu

Nấu cháo

1. Vo gạo
2. Sau khi gạo đã được vo sạch, thêm vào 3 cốc nước
3. Thêm một nhúm muối
4. Bấm nút nấu cơm bình thường.

Thêm rau

1. Rửa sạch và thái nhỏ 7 loại rau.

2. Khi nồi báo cháo chín, mở nắp nồi, cho 7 loại rau đã thái nhỏ lên chốc và khuấy đều.

3. Bấm nút giữ nhiệt và đợi trong khoảng 5 phút.

4. Sau 5 phút, mở nắp nồi, lấy thìa khuấy đều và múc ra bát. 

5. Thưởng thức khi cháo nóng sẽ ngon hơn.

Sau một tuần nạp vào quá nhiều chất bởi các món ăn ngày Tết thì cháo Thất thảo chắc chắn là một gợi ý hay để thanh nhiệt cơ thể! 

Nếu không có 7 loại rau thảo mộc trên, Ề tồ nghĩ bạn có thể thay thế bằng rau cần nước Việt Nam, các loại rau cải và rau cải cúc nhé!

 

Arigatou,

Ề tồ.

Đọc thêm các bài viết về Ngày Tết ở Nhật: 

Người Nhật đón năm mới thế nào?

Người Nhật làm gì sau thời khắc Giao thừa?

---

Ngoài ảnh có ghi nguồn chú thích, ảnh trong bài được chụp bởi Ề tồ.

Nguồn tham khảo

https://allabout.co.jp/gm/gc/220737/

https://www.alsok.co.jp/person/recommend/2042/

Xem thêm

Lạ miệng với món ramen chấm Tsukemen

Mùa thu trong ẩm thực Nhật Bản

Ngày Đông chí ở Nhật – người Nhật ăn gì?

Hôm nay, Tokyo có tuyết đầu mùa!

Chúng mình đã có những Giáng sinh rất vui

Mục lục